4 พฤศจิกายน 2465 ค้นพบสุสานตุตันคาเมน

4 พฤศจิกายน 2465

ค้นพบสุสานตุตันคาเมน

.

ย้อนกลับไปในปี 1922 ทีมนักโบราณคดีชาวอังกฤษ นำโดย ฮาเวิร์ด คาร์เตอร์ (Howard Carter) ได้รับทุนจาก ลอร์ดคาร์นาร์วอน (Lord Carnarvon) เศรษฐีชาวอังกฤษ ในการนำทีมขุดค้นสุสานในประเทศอียิปต์ จนกระทั่งค้นพบโลงพระศพฟาโรห์ตุตันคาเมน (Tutankhamun)

.

ชื่อของกษัตริย์ตุตันคาเมนมีความหมายว่า ‘รูปลักษณ์ที่มีชีวิตของอาเมิน’ (Living Image of Amen) โดยโลงพระศพถูกพบอยู่ภายในบริเวณหน้าผาหุบเขากษัตริย์ (Valley of the Kings) โดยใช้เวลาในการขุดค้นทั้งหมดมากกว่า 10 ปี นับเป็นการค้นพบทางโบราณคดีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดครั้งหนึ่งของโลก

.

ฟาโรห์ตุตันคาเมนเป็นฟาโรห์องค์ที่ 12 ในราชวงศ์ที่ 18 แห่งราชอาณาจักรใหม่ (New Kingdom) ปกครองอียิปต์ในช่วงระหว่าง 1332-1323 ปีก่อนคริสต์ศักราช จากหลักฐาน นักโบราณคดีคาดว่าพระองค์น่าจะขึ้นครองบัลลังก์ตั้งแต่อายุยังน้อย และเสียชีวิตในขณะอายุได้ 18 พรรษา ส่วนสาเหตุการเสียชีวิตยังคงเป็นสิ่งที่นักโบราณคดียังคงสืบหาต่อไป เพราะถึงอย่างไร ราชวงศ์ดังกล่าวก็เป็นผู้ปูทางให้วัฒนธรรมของอียิปต์เข้าสู่ยุคที่เจริญรุ่งเรืองและเป็นมหาอำนาจในลุ่มทะเลทรายอย่างแท้จริง

.

ภายในหุบเขากษัตริย์มีการขุดพบสุสานแล้วทั้งหมด 65 แห่ง ซึ่งนักโบราณคดีผู้เชี่ยวชาญด้านอียิปต์โบราณใช้ตัวย่อเรียกสุสานต่างๆ ว่า ‘เควี’ (KV) และตามด้วยเลขที่เป็นตัวบ่งบอกห้อง เช่น สุสานตุตันคาเมน มีตัวย่อว่า เควี-62 (KV-62)

.

สุสานกษัตริย์ดังกล่าวมีลักษณะเป็นห้องขนาดเล็กเรียงกันถึง 4 ห้อง ทางเข้าสุสานเป็นบันไดลาดยาวลึกลงไป 16 ขั้น และเป็นทางเดินเข้าสู่ห้อง ‘แอนตี้แชมเบอร์’ (Antechamber) ซึ่งคาดว่าเป็นสุสานของของทหารองครักษ์ในปรภพ มีการค้นพบเตียงนอนและรถม้าศึกรวมถึงชุดเกราะมากมาย ส่วนด้านตะวันตกของห้องนี้เป็น ‘แอนเน็กซ์’ (Annex) ซึ่งคาดว่ามีไว้สำหรับเก็บของอุปโภคและบริโภคในโลกหลังความตาย เนื่องจากพบโถเหล้าองุ่นและเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ เรียงราย ส่วนทางเหนือของห้องแอนตี้แชมเบอร์คือห้องฝังพระศพ (Burial Chamber) ส่วนทางทิศเหนือของห้อง คือห้องพระคลังสมบัติ (Treasury) ทางเข้ามีรูปสลักเทพเจ้าอะนูบิสยืนเฝ้าและทรัพย์สมบัติมากมาย

.

ทั้งนี้ จากหลักฐานที่ปรากฏพบว่าสุสานของพระองค์โดนบุกรุกและปล้นอย่างน้อย 2 ครั้ง แต่โจรไม่ได้เข้าไปถึงในห้องพระศพ ทำให้ภายในห้องพระศพนั้นอยู่ในสภาพที่ไม่ต่างจากอดีตเมื่อ 3,000 ปีที่แล้ว ภายในสุสานของตุตันคาเมนแสดงถึงความเจริญรุ่งเรืองของอียิปต์ เนื่องจากภายในห้องเก็บพระศพเต็มไปด้วยของมีค่าที่ทำจากทองคำมากมาย รวมถึงโลงพระศพก็ทำขึ้นจากทองคำบริสุทธิ์และยังมีสภาพค่อนข้างสมบูรณ์

.

อย่างไรก็ดี มีปริศนาหนึ่งที่ไม่ยังไม่ทราบว่าเป็นเรื่องจริงหรือไม่ คือเรื่องของ ‘คำสาปฟาโรห์’ หลังจากมีการค้นพบได้เพียง 6 สัปดาห์ ลอร์ดคาร์นาร์วอนผู้ให้ทุนสนับสนุนก็เสียชีวิตอย่างกะทันหันจากอาการเลือดเป็นพิษ จากนั้นไม่นาน คณะสำรวจของคาร์เตอร์เริ่มทยอยเสียชีวิตทีละคน จนนับได้รวมทั้งสิ้น 22 ราย ที่เสียชีวิตโดยไม่ทราบสาเหตุ ทำให้ผู้คนในขณะนั้นต่างกล่าวเป็นเสียงเดียวกันว่า เป็นเพราะไปยุ่งและรบกวนสุสานของพระองค์ทำให้ถึงแก่ความตายในที่สุด แต่ถึงอย่างไรก็มีการขนทรัพย์สมบัติและวัตถุโบราณมาเก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑ์ และหน้ากากของพระองค์ใช้เป็นสัญลักษณ์แทนเครื่องหมายของอียิปต์โบราณ รวมถึงเรื่องคำสาปดังกล่าวมักมีการนำไปใช้ในบทประพันธ์ต่างๆ ทั้งละครและนิยายหลายเรื่องตลอดหลายทศวรรษที่ผ่านมา

.

ภาพ: The Egyptian Museum