"ธรรมะที่แท้จริงเป็นเรื่องที่ฝืนใจ เพราะธรรมดาของดีก็ย่อมเป็นเช่นนั้น เป็นธรรมดาของสิ่งที่จะเกิดคุณประโยชน์แก่ตัวเราแล้ว สิ่งนั้นเราจะต้องใช้ความพยายาม ทำด้วยความยากลำบาก แม้ในทางโลกก็เป็นไปอย่างนี้เหมือนกัน สิ่งใดที่จะให้สาระประโยชน์แก่ตนย่อมเป็นของที่แสวงหามาได้โดยยาก
แต่ส่วนที่ไม่เป็นสาระประโยชน์นั้น ข้างๆ บางเราก็มีเยอะแยะ ไม่ต้องไปเที่ยวหาให้ยาก สิ่งนี้ก็ได้แก่ อวิชชา คือ ความไม่รู้ที่เป็นตัวจริง แต่ก็ ความไม่รู้ตัวจริงนี่แหละ เป็นต้นเหตุที่ทำให้เกิด วิชชา คือ ความรู้ตัวจริง ได้
ความรู้ความจริง นี้ย่อมมีอยู่ทั่วไป เหมือนกับเมล็ดฝนที่ผุดขึ้นในอากาศ ใครรู้จักหาและน้อมเข้ามาไว้ในตนได้ก็จะรู้สึกร่มเย็นเป็นสุข นี้เรียกว่า วิชชาจรณสมฺปนฺโน ซึ่งเป็นสิ่งที่ตรงกันข้ามกับคำว่า อวิชชา"